PRINTCODE NIET LANGER GEHEIM
============================

Reformatorisch Dagblad <www.refdag.nl> 22/10/2005, p.5.

Van: Wetenschapsredactie.

APELDOORN - De code die veel kleurenprinters op al hun afdrukken
achterlaten, is niet langer geheim. De voor het blote oog vrijwel
onzichtbare gele puntjes blijken meer informatie te bevatten dan
alleen het merk en type printer; ook de datum en tijd staan
`zwart' op wit.

De Amerikaanse digitale-burgerrechtenorganisatie Electronic Frontier
Foundation (EFF) kwam eerder deze week met de onderzoeksresultaten
naar buiten. Op de website publiceert de organisatie een lijst van
de tot nu toe onderzochte printers.

Oktober vorig jaar bleek al dat printerfabrikanten de codering op
grote schaal toepassen, volgens een woordvoerder van Xerox "op verzoek
van de Amerikaanse overheid." Die zou op deze manier valsemunterij
tegen willen gaan.

Niet alleen de Amerikaanse overheid heeft toegegeven de geheime code
te gebruiken, ook in Nederland verschaffen de microscopisch gele
puntjes Justitie een schat aan informatie. Eind vorig jaar gebruikte
het Korps Landelijke Politiediensten de informatie bij een onderzoek
naar een bende die vervoersbewijzen voor de trein vervalste.

Tot voor kort was nog niet bekend dat met behulp van de code ook de
datum en tijd van printen kunnen worden achterhaald. "We zijn zo
langzamerhand bezig om een sluitend systeem van toezicht in elkaar te
zetten", reageert Maurice Wessling van Bits of Freedom, de
Nederlandse zusterorganisatie van EFF. "We weten precies wanneer je
iemand gebeld hebt, waar je met het openbaar vervoer naar toe gaat en
deze codering is een volgend bouwsteentje."

Het gevaar van deze ontwikkeling is volgen Wessling dat de printers
niet alleen in democratische landen aan de man worden gebracht, maar
ook in landen waarvan de overheid "per definitie niet het goede met
de burgers voorheeft. Dit doet mij sterk denken aan de tijd dat alle
typemachines en fotokopieerapparaten in het vroegere communistische
Rusland precies werden geregistreerd."

Ook prof. dr. Bart Jacobs, hoogleraar computerbeveiliging aan de
Radboud Universiteit Nijmegen, vindt de ontwikkelingen dubieus. "Op
deze manier kunnen dissidenten in China via drukwerk worden
opgespoord. In zo'n situatie baart de codering mij zorgen."

Juridisch gezien kan de geheime code op de prints wel door de beugel,
meent Jacobs. "Een tijdje terug had chipfabrikant Intel het plan om
aan iedere processor een uniek nummer toe te kennen zodat ze precies
zouden kunnen nagaan welke computer welke handeling verricht. Door de
publieke ophef is dat uiteindelijk niet doorgegaan; ik heb toen echter
niet gehoord dat de wet zulke praktijken verbiedt."

Wessling voegt hieraan toe: "Toen er een jaar geleden kamervragen over
de geheime code op afdrukken werden gesteld, zei minister Brinkhorst
niet dat het niet mag. Wel pleitte hij ervoor dat de consument bij
aankoop van een printer wordt ingelicht over de code."