Interview met Mark van den Brand

Mark van den Brand is fulltime hoogleraar Software Engineering aan de Technische Universiteit Eindhoven. Hij studeerde van 1982 tot 1987 Informatica in Nijmegen.

Beste Mark, we kennen elkaar al vele jaren; bijzonder leuk je weer eens te zien! Hoe kwam je tot de keus Informatica te gaan studeren?
Eigenlijk heb ik een lang traject doorlopen: volgens de Cito-toets moest ik eigenlijk naar de LTS, maar ik ben begonnen op de Mavo. Na een week vond de wiskundeleraar dat ik maar eens naar de oogarts moest. Daarna heb ik eigenlijk nooit meer cijfers onder de 8 gescoord en achtereenvolgens de diploma's Mavo, Havo en Atheneum gehaald... Toen ik in 5 VWO zat kwam Tandy met de TRS 80, een voorloper van de PC, en het programmeren in Basic daarop fascineerde me! Vandaar... Tussen haakjes: toen de schooldecaan in '81 hoorde dat ik Informatica wilde gaan studeren was zijn reactie: "Wat is dat?" Net in dat jaar startte in Nijmegen de studie Informatica op, en ik ben van 1982, de tweede lichting dus.

Waarom koos je eigenlijk voor Nijmegen?
Ik kom uit Limburg en heb me laten voorlichten aan de TU Eindhoven en de KU Nijmegen. Toentertijd vond ik Eindhoven wel erg technisch. Heel aantrekkelijk aan Nijmegen vond ik de sfeer (er liepen ook meer meisjes rond), en je had er veel diversere studierichtingen. De sfeer van Nijmegen als stad is ook erg leuk. Wat ik nog wil opmerken: aankomende studenten zeggen het studieprogramma en opmerkingen over "onze goede research" erg weinig. Richt je op voorlichtingsdagen daarom op de student, niet op zijn ouders!

Wat vond je het leukst in je studie?
Vele dingen! Zoals, alweer, de goede sfeer, en de studentenvereniging waarin ik nog een rol gespeeld heb als "boekeninkoper". Heel belangrijk was de goede relatie met de docenten: die kenden de studenten! Ook vond ik het leuk dat je als tweedejaars al studentassistent kon worden bij eerstejaarscolleges. Ik ben bij jou (DCvL) met plezier assistent geweest bij het formele talen-college T1 (daar heb ik bv. nog les gegeven aan Erik Proper, momenteel hoogleraar Informatiekunde aan de RU). Een andere bijzondere herinnering heb ik aan de colleges van Prof. Kees Koster: geweldig dat je in zijn CDL2 lab zomaar je eigen compiler kon bouwen! Een anecdote: sommige colleges waren toentertijd van een wel erg hoog gehalte. Het dictaat M1 van Prof. Boute was zo dik als een baksteen. Bij het tentamen van dat college merkte de hoogleraar na drie uur op, dat hij wellicht dit tentamen wat onderschat had - "Weet je wat: ik geef jullie nog twee uur extra!" (N.b: hopelijk ten overvloede: dat waren de tijden van vroeger en zoiets komt nu niet meer voor... - DCvL)

Wat doe je nu, en hoe kwam je daar terecht?
Ik ben momenteel fulltime hoogleraar Software Engineering aan de TU Eindhoven en houd me dus bezig met vele aspecten van softwareontwikkeling. Na mijn afstuderen ben ik ook in Nijmegen gepromoveerd bij Kees Koster, waarna ik 5 jaar als universitair docent heb gewerkt aan de Universiteit van Amsterdam. Van 1997 tot 2006 heb ik op het CWI gezeten, met daarnaast deeltijdbanen als uhd aan de Vrije Universiteit (in 1993) en lector Software Quality aan de Hogeschool van Amsterdam. Van 2006 tot op heden doe ik mijn huidige werk als hoogleraar Software Engineering.

Wat houdt dat werk in?
Ach, het gewone: begeleiding van promovendi, colleges geven, eigen onderzoek, management. Groot pluspunt is dat ik steeds inhoudelijk met Informatica bezig kan zijn, al kost het management soms veel tijd.

Heb je veel moeten solliciteren?
Nee, een paar keer formeel, maar eigenlijk ben ik overal gewoon ingerold.

Heb je veel bijscholing nodig gehad?
(een vraag die meer toepasselijk is voor oud-studenten in het bedrijfsleven, maar goed..) Ik heb enkele didactiek- en managementcursussen gevolgd. En natuurlijk heb ik in feite nog elke dag bijscholing, bijvoorbeeld wanneer ik een nieuw proefschrift lees!

Waarbij is je studie Informatica nog van nut?
Zoals je ziet is er continuïteit in mijn werkzaamheden, dus het antwoord is eenvoudig: bij alles!

Wat zijn je toekomstplannen?
Ik blijf informaticus maar heb geen planning uitgestippeld. Voorlopig is het mijn ambitie om van mijn groep hier een succes te maken en daarna zien we wel weer - misschien eens een jaar "zwaar" management tussendoor, en anders, de wereld is groot!

Wat is je mening over de situatie aan de universiteiten in Nederland?
De universiteiten zijn op zich prima. Echter, ik ben volstrekt niet blij met de BaMa-structuur. De grote instroom in de masteropleiding van studenten van zeer diverse pluimage (ex-HBO-ers, studenten afkomstig van elders in Nederland of uit het buitenland) leidt ertoe dat in de mastercolleges veel bachelorstof moet worden herhaald. Hierbij zitten de "eigen" bachelors zich te vervelen. Kortom, er is minder diepgang mogelijk dan vóór de BaMa. Toch moeten we proberen de studenten aan te blijven spreken op diepgang, en ze uit te dagen. Dit waarderen ze! [Informatici hebben m.i. het meest aan Logica en Discrete Wiskunde - minder aan bijvoorbeeld Analyse. Laten we de overige wiskunde dan maar geven op het moment dat het echt nodig is. Misschien moet een aantal jonge UD's die helemaal als informatici zijn opgeleid het curriculum maar eens herschrijven! Een laatste aspect is het feit dat vele informatici die nu in managementfuncties zitten matig opgeleid zijn, bv. omdat ze omgeschoold zijn vanuit geschiedkunde of een ander vak.]

Heb je nog contact met je medestudenten?
Soms, met een vast clubje. Op het Lustrum in 2006 heb ik helaas maar weinig studenten van mijn jaargang ontmoet. Het zou goed zijn als er wat vaker een reünie kwam! Ik verheug me daarom al op het komende "End of Semester"-feest bij Kees Koster in de tuin.

Heb je nog een goede raad voor aankomende studenten?
Nou en of! Namelijk, realiseer je dat ICT zo langzamerhand in elk gebruiksvoorwerp zit ingebouwd. Laatst heb ik nog het nieuwste OS van mijn DVD-recorder gedownload en de software van mijn stoomoven laten controleren... De informatica heeft de afgelopen decennia de wereld op zijn kop gezet. Software wordt dus overal toegepast en die moet uiteraard ontwikkeld worden, en onderhouden. Een eenvoudige tellerij leert dat er 6000 ICT-ers per jaar nodig zijn in ons land, terwijl de universiteiten en hbo's er maar 1000 afleveren. Maar het belangrijkste is, dat er nog zoveel uitdagingen zijn. In mijn eigen vakgebied bijvoorbeeld is het "parallel" programmeren (waarbij de computer taken verdeelt over meerdere rekeneenheden) een hot item, nu er steeds meer multiprocessorchips worden ontwikkeld. Een baangarantie is er dus momenteel beslist, en interessant werk ook. Daarom: grijp je kans!

Mark, hartelijk dank voor dit interview!

Dick van Leijenhorst, 7 mei 2008.